MOTOR MEKANİK ARIZALARI VE ÇÖZÜMLERİ - 9

Motor söküldükten sonra yapılacak kontroller

Bu bölümde motor söküldükten sonra yapılan ölçümleri ve çıkan sonuca göre yapılacak işlemleri inceleyeceğiz.

Aracın silindir kapağı söküldüğünde kam mili, supaplar ve supap yuvaları gözle kontrol edilir. Kırık veya hasarlı malzemeler mecburi değişmesi gereken malzemelerdir.

Silindir kapağının yüzeyi hassas düz bir cetvel vasıtası ile ve kalınlık mastarı kullanılarak ölçülür. Hatta manifoldların motora bağlandığı yüzeylerde atıklık bakımından kontrol edilir.

Silindir kapağındaki herhangi bir çatlaklıktan şüpheleniliyor ise hem basınç testi hem de özel sıvılar ile yapılan testler mevcuttur. Silindir kapağı, motor soğutma suyu giren kanalından basınçlı hava verilir ve bir su havuzuna daldırılır. Diğer soğutma suyu çıkış delikleri kapatılır. Su havuzunun sıcaklık derecesi arttırılır ve silindir kapağının genleşmesi sağlanır. Eğer kapakta herhangi bir çatlak söz konusu ise çatlak olan bölgeden hava kabarcıkları çıkacaktır.

Özel sıvılar ile yapılan testlerde vardır ve bunlarda bize silindir kapağında ki çatlakların bulunması konusunda yardımcı olur. Ancak basınç testi kadar profesyonel değildir.

Silindir kapağında çatlaklık söz konusu ise değiştirilir. Onarım yöntemleri mevcuttur fakat yaptığınız işlem sonunda kafanızda soru işaretleri kalsın istemiyorsanız en iyi yöntem değiştirmektir.

Silindir kapağında atıklık oranı %5 ten fazla ise ve uygun silindir kapağı mevcut ise yüzey taşlama işlemi yapılabilir veya orana göre değiştirilir.

Supaplar çıkarıldıktan sonra supap çalışma yüzeyleri ve silindir kapak üzerindeki supap kılavuzları ölçülür. Supap oturma yüzey açıları kontrol edilir. Supapların boyu kalınlıkları, supap sap çapı katalog değerinde değil ise değiştirilir. Supap çalışma yüzeylerinin silindir kapağında olan kısmında problem varsa gerekiyorsa silindir kapağı değiştirilir.

Supap yaylarında herhangi bir kırıklık veya serbest yüksekliğinde farklılık söz konusu ise supap yayları değiştirilir.

Kam mili üzerindeki kam çeneleri mikrometre kullanılarak yükseklikleri ölçülür. Ayrıca kam milinde eğiklik veya çatlaklık durumlarında da kam mili değiştirilir.

Daha sonra kam mili yatakları temizlenir kam mili tork değerinde sıkılır. Bir komparatör yardımı ile eksantrik milinin eksenel boşluğu ölçülür. Çıkan sonuçlar katalog değeri ile karşılaştırılır. Eğer değerler fazla ise kam ve silindir kapağı değiştirilir.

Krank mili bir komparatör yardımı ile eksenel boşluğu ölçülür. Krank mili değiştirilecek ise ana ve kol yataklar değiştirilir. Ayrıca ana ve kol muylularının çapı ölçülür. 

Taşlama ile kurtarılamayacak durumlarda krank mili değiştirilir. Eğer uygun yatak var ise ve taşlama sınırıda müsait ise onarım işlemi yapılır. 

Özellikle krank miline çatlaklık testi yapılması unutulmamalıdır.

Biyel kolunda herhangi bir yamukluk veya kırıklık \ çatlaklık var mı kontrol edilir. Varsa değiştirilir.

Pistonda bir şekil değişikliği söz konusu ise veya dış çapı standardın altında ise değiştirilir. Piston değiştirilirse segmanlar ve piston pimi de değişir. Piston piminin çapı ölçülür ve piston içerisindeki yüzeysel çalışma durumu kontrol edilir. Eğer çap düşük ve yüzeysel durumu da kötü ise değiştirilir.

Motor bloğunda kol çıkarma veya çatlak söz konusu ise motor bloğu değiştirilir. Onarım yöntemleri mevcut olmasına karşın tavsiye edilmez.

Motor bloğunun üst yüzeyindeki düzgünlük çelik cetvel ve mastar yardımıyla ölçülür. Silindirlerde derin çizikler varsa motor bloğu değişir. Silindir delikleri bir komparatör yardımı ile dikey ve yatay olarak üst, orta ve alt taraftan ölçülür. Bu şekilde koniklik veya ovallik incelenir. Katalog değerini aşan durumlarda ve gömlek çakma durumu söz konusu değil ise motor bloğu değiştirilir.

Motor mekanik kontrolleri çok hassas bir şekilde yapılmalıdır. Araç hararet yapmış ise veya yağlama kesme durumu söz konusu ise ayrıca piston tepelerinde enjektörlerin fazla yakıt vermesinden kaynaklı bir durum sonucunda motor revizyonu yapılıyor ise muhakkak ki sistemsel arızalarında çözülmesi şarttır. Yoksa yeni revizyon yapılan motor bu sistemlerin kontrol edilememesinden dolayı aynı arızayı yapacaktır.